“Een laatje voor later zou iedereen moeten hebben”
Wensen bespreken en beschrijven
Wat is een laatje voor later?
Dit is een plaats, vaak een laatje, waar je belangrijke papieren neerlegt voor ‘als je er niet meer bent.’ Wensen rondom de uitvaart, informatie over wachtwoorden en verzekeringen. Maar ook een gedichtje dat uitgeknipt is uit een rouwadvertentie of een lijstje met muziek waar je van houdt. Als mensen in een situatie komen dat ze geconfronteerd worden met de eindigheid van het leven dan word ik regelmatig gevraagd om de uitvaart ‘voor te bespreken’ een voorbespreking dus.
Ieder mens is verschillend, ieder laatje dus ook. Ik adviseer graag wat er in uw laatje moet liggen. Dit is een formulier dat helpt om inzicht te krijgen in wensen en mogelijkheden.
Uitvaartkosten & verzekeringen
Ik sluit geen verzekeringen af en ben niet verbonden aan een verzekeraar of uitvaartonderneming. Ik geef u desgewenst inzicht in de kosten bij uw uitvaartwensen. Dit advies bereken ik op uurbasis. Ik werk alleen online om dingen te bespreken.
Laatje voor later
Sommige mensen richten dit laatje eenmalig in en houden het dan liever altijd dicht. Anderen vinden het fijn om het zo nu en dan eens te openen en bij te stellen of aan te vullen. Soms is de dood van iemand uit de omgeving de aanleiding om eens wat zaken te regelen voor ‘als je er niet meer bent.’ Of een slechtnieuwsgesprek waardoor het noodzakelijk wordt om er met naasten over te praten.
fotografie: Gonnie Helfrich afscheidsfotograaf
Een muziekstuk dat gedraaid moet worden. Een gedichtje dat uit een rouwadvertentie is gescheurd… voor later…... Waar bewaart u dat?
En belangrijk, wie weet dat u zo’n bewaarplaats heeft?
fotografie: Gonnie Helfrich afscheidsfotograaf
Wat niemand wil en wat toch gebeurt
Niemand wil dat een partner, familie of vrienden na de dood in het duister moeten tasten. Dat gaat over veel meer dan: ‘wat wil hij/zij met de uitvaart?’ Het gebeurt het regelmatig dat er een antieke uitvaartpolis onderuit een lade gevist wordt en er verder niets bekend is. Dat betekent veel extra regelwerk en stress voor nabestaanden. Dat kost energie en dat is nu precies wat uw naasten in die periode niet hebben.
fotografie: Gonnie Helfrich afscheidsfotograaf
Vertel aan uw naasten dat u een laatje heeft
Uw naasten moeten weten dat u een wensen heeft opgeschreven en voorbereidingen ‘voor het geval dat…’ heeft getroffen. De notaris is niet als eerste de juiste plek. Vlak na het overlijden is de notaris maar zelden direct in beeld. Uw partner, kinderen, etc. zullen de uitvaart gaan regelen en die moeten direct toegang hebben tot uw laatje. Uw informatie en wensen komen anders niet tijdig op tafel.
Digitaal laatje
Een digitaal laatje voor later kan ook. Zorg dan dat uw naasten weten waar u digitaal uw wensen etc. heeft opgeslagen en dat zij in uw computer kunnen. Ook als u een keer uw wachtwoord wijzigt.
Het is niet raar als u gezond bent en helemaal niet aan doodgaan denkt, toch eens wat wensen door te spreken.
“Wie zich goed voorbereidt op de dood verstevigt vreemd genoeg zijn band met het leven.”
Wat is handig om in een laatje te bewaren?
Wensen rondom de uitvaart (in ieder geval over begraven of cremeren). Uitvaart- en levensverzekeringen hebben vaak invloed op te maken keuzes. Wachtwoorden, wat te doen met Social Media accounts? Waar liggen documenten zoals een kentekenbewijs, codes voor de kluis en een adreslijst etc.
Verzekeringen
Er is géén landelijke database waar alle overlijdensrisico-, levens- en uitvaartverzekeringen en deposito’s vindbaar zijn. Dus als uw polis niet ‘klaarligt’ is het een onmogelijke opgaaf om deze (tijdig) te vinden. Zeker als er geen betalingen meer worden gedaan via de bankrekening. hoe moeten toekomstige nabestaanden dan weten dat er bijvoorbeeld een deposito is? Of een verzekering die uitkeert na overlijden? Zo blijft er landelijk ‘veel geld liggen bij verzekeraars’. Weet u zelf ook niet meer of u een levensverzekering of deposito heeft? Dan kunt u zelf bij leven wellicht nog op zoek gaan naar verloren/onbekende polissen via het Verbond van Verzekeraars.
Na kerstmis of een feest de adreslijst bewaren
Al snel moeten er rouwkaarten worden verzonden. Maar.. naar wie en wat zijn de (email)adressen? Regelmatig is dat voor nabestaanden een ware zoektocht. Zeker als degene die alles regelt niet de partner is. Kinderen hebben niet altijd zicht op het later opgebouwde netwerk van hun ouders. Een praktische lijst, liefst met woonadres erbij is een zorg minder. Nu is de trend nog steeds dat rouwkaarten per post verzonden worden, al mag het uiteraard ook digitaal.
Notaris
Een notaris kan een levenstestament maken om uw naasten tijdens uw leven te machtigen over o.a. medische besluiten. In een testament kunt u laten opnemen wie alles na uw dood mag regelen (executeur).
Soms is voorkomen beter dan genezen.
afbeelding: http://wiki.toenleidschendam-voorburg.nl
Het lucht op
Zelfs als iemand een slechtnieuwsgesprek heeft gehad, lucht het op om dit geregeld te hebben. Ik begeleid u daar graag op tijd bij om het laatje voor later met een voorgesprek goed te regelen. Men heeft de neiging om te wachten tot het einde in zicht is. Dat is jammer want iedereen kent dat gevoel van ‘iets voor je uit schuiven’ , dat drukt op je. Als het gesprek op het juiste moment gevoerd wordt, dan is dit vaak een opluchting en geeft het een gevoel van autonomie.
Dan is het ‘met die dood’ geregeld en dan is er ruimte om te leven. Vaak maakt het een moeilijk onderwerp als doodgaan ook met naasten beter bespreekbaar. Het echte gesprek begint vaak als ik vertrokken ben…
fotografie: Gonnie Helfrich afscheidsfotograaf
“De balans tussen wensen vastleggen en ruimte houden voor eigen inbreng van een partner, familie of vrienden, hoort bij een goed voorgesprek..”
Hoever wilt u gaan?
Er zijn mensen die alles tot in de puntjes rondom hun uitvaart willen vastleggen. Er zijn ook mensen die zeggen: ‘ik laat alles aan mijn nabestaanden over, zelfs de keuze voor een crematie of begrafenis.’ Dat klinkt heel fijn maar dat is het vaak niet. Nabestaanden putten er troost uit om iets te kunnen doen wat de wens was van….. dan krijgt het betekenis. Soms zijn een paar handreikingen genoeg. Iemand die terminaal is kan met de beste bedoelingen z’n naasten willen beschermen, terwijl de nabestaanden juist troost vinden in het betrokken worden: voor en na het overlijden.
fotografie: Gonnie Helfrich afscheidsfotograaf
Soms willen mensen de kist of draagbaar al in huis hebben om te beschilderen, of ze maken het helemaal zelf.
Wat is voor u belangrijk?
Over het graf heen regeren of alleen regelen wat nodig is? Soms vinden mensen het fijn om zo nog regie te hebben in hun leven terwijl alles op z'n kop staat. Het kan ook zijn dat u maar een paar vragen heeft. Uitgangspunt is dat u datgene bespreekt wat belangrijk is om vooraf vast te leggen in uw situatie. Dat kunnen praktische zaken zijn en/of meer de inhoudelijke en emotionele kant van het afscheid te zijner tijd.
fotografie: Gonnie Helfrich afscheidsfotograaf
Rouwkaart en advertentie
Soms maken mensen zelf de rouwtekst voor een kaart of advertentie. Of nemen een boodschap op in beeld en geluid voor tijdens de uitvaart. Dit geeft houvast in een tijd dat iemand zelf het leven niet meer vast kan houden.
Muziek
Veel mensen weten welke muziek ze op de uitvaart willen horen. Dat is ook niet zo’n zwaar onderwerp terwijl muziek ook veelzeggend is voor de sfeer. Niet iedereen voelt zich door dezelfde muziek getroost. Dat kan een reden zijn om ook wat ruimte te houden voor wat uw dierbaren fijn vinden om te horen.
Stem
Een vriendin luistert nog steeds de voicemailboodschap van haar overleden vriend af. Ze is bang zijn stem te vergeten. En dood is iemand pas, als je bent vergeten…. Ik heb een cassettebandje van mijn moeder waarin ze verhalen voor mij voorleest, troostrijk. U kunt ook een opname maken om tijdens de uitvaart te laten zien of horen.
afbeelding: boek ‘doodgewoon’ Bette Westera & Sylvia Weve
Mooie vragen
‘Als ik straks dood ben, wil jij mij dan dragen?’
Er zijn mooie vragen die u zelf nog kunt stellen. Dat versterkt de band en er komt vaak een gesprek uit voort. Ik geef een voorbeeld. Als u weet dat uw uitvaart nabij is en u vraagt zelf aan zes dierbaren: ‘als ik straks dood ben, wil jij mij dan dragen?’ dan gebeurt er iets. Het is een zelfde soort vraag als bij een huwelijk: ‘wil jij mijn getuige zijn?’ U kunt zich voorstellen dat het dragen op de dag van de uitvaart dan een diepe betekenis heeft. Zo zijn er meer mooie vragen waar ik u mee kan inspireren om het gesprek met uw dierbaren aan te gaan.
Station
Stel dat u weet dat u doodgaat.. en dan niet ooit maar u heeft een slecht-nieuwsgesprek gehad. Ik zie een beeld voor mij van een vertrekkende trein die een aantal stations passeert totdat het eindstation in zicht is. Soms hebben mensen de neiging om te wachten met regelen totdat het eindstation in zicht is. Het werkt emotioneel beter om bij een van de eerste stations even te stoppen. Dan is er energie en hoop. Het blijft een heftige confrontatie maar dan zijn de contouren besproken. Je laat dan het station van de voorbespreking achter je en vervolgt rustig de reis, wetende dat het als het zover is, uw naasten voorbereid zijn.
De kaartjes die u hier ziet zijn van Daisy Luiten
Wat kan ik voor u betekenen?
Door mijn jarenlange ervaring als uitvaartbegeleider en trainer, kan ik mij goed verhouden tot verschillende situaties die gaan over leven en dood. Autonomie tot aan het eind. Ik kan u doorverwijzen naar een geschikte uitvaartbegeleider of zelf dit gesprek online met u voeren. Ik werk met een tarief op uurbasis.
Bel gerust: 06-52 33 47 29 of mail: loes.jeuken [at] gmail.com